Tổ chức Y tế Thế giới WHO mới đây đã công bố một con số giật mình: hơn 90% dân số thế giới đang hàng ngày hít thở không khí bị ô nhiễm, bất chấp những nỗ lực kiềm chế của các cơ quan chức năng.

Ô nhiễm không khí ở Trung Quốc đã vượt qua ngưỡng báo động đỏ

Trong đó, 1/9 số ca tử vong trên toàn cầu mỗi năm có liên quan đến ô nhiễm không khí, ở Trung Quốc là hơn 1 triệu người và Mỹ khoảng 38.000 trường hợp.

Tình trạng này đã vượt quá mức báo động đỏ và chưa có dấu hiệu dừng lại, không chỉ làm tăng nguy cơ ung thư phổi và nhiễm trùng đường hô hấp, mà còn là một trong những nguyên nhân gây ra chứng đột quỵ, bệnh tim mạch và bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, Sumita Khatri, Giám đốc Trung tâm Suyễn tại Cleveland Clinic ở Ohio (Mỹ) cho biết.

Chỉ trong tuần này, mức cảnh báo ô nhiễm không khí đã được đưa ra ở Sydney, Úc khi các nhà khoa học đo được lượng khí ozon vượt rất nhiều mức cho phép. Một báo cáo trước đó cũng cho thấy, ô nhiễm không khí ở London đã quá ngưỡng báo động, mức nguy cơ cao ở Paris, các quốc gia khác như Trung Quốc hiện đang phải đối mặt với cảnh khói bụi mù mịt dẫn đến việc chính phủ phải hạn chế số lượng xe lưu thông ngoài đường hay đóng cửa nhiều nhà máy.

Bản đồ thể hiện chỉ số chất lượng không khí vừa được WHO công bố

Hôm thứ 3 vừa qua, WHO cũng công bố bản đồ thể hiện chỉ số chất lượng không khí PM2.5 cho thấy “điểm đen” ô nhiễm xuất hiện ở khắp nơi trên thế giới. Chỉ số PM2.5 là mật độ số hạt PM2.5 có trong 1 mét khối không khí, mức tiêu chuẩn và an toàn là10, tức là10 hạt trong 1 mét khối không khí, chỉ số này càng lên cao thì mức độ ô nhiễm không khí càng nguy hiểm.

Trước tình hình này, hàng loạt biện pháp đã được đưa ra.

Tuần trước, truyền thông Trung Quốc đưa tin cơ quan chức trách đang chotriển khai việc lắp đặt hệ thống làm sạch không khí tại một số trường học và nhà trẻ trong thành phố. Công nghệ này có thể lọc và loại bỏ các tác nhân gây ô nhiễm cả trong nhà và ngoài trời với tỷ lệ 50%. Trước đó, Bộ lọc HEPA- một hệ thống sử dụng tia tử ngoại để tiêu diệt các tác nhân gây ô nhiễm, được cho là có thể lọc 70% nhữnghạt siêunhỏ 0.3 micron cũng được giới thiệu rộng rãi.

Tuy nhiên, “trước khi các hệ thống đó được chứng minh là thực sự hiệu quả thì việc mọi người cần làm vẫn là dành hầu hết thời gian trong nhà, đóng cửa sổ và bật điều hoà không khí “, Ông John Holloway – Giáo sư về dị ứng, hô hấp và di truyền học đến từ Trường Đại học Southampton cho biết.

“Hạn chế việc đi ra ngoài vào những ngày chất lượng không khí ở mức thấp, trừ khi bắt buộc. Nếu phải đi ra ngoài, thay vì các cung đường chính, việc lựa chọn tuyến đường bộ hoặc có nhiều cây xanh có thể giảm thiểu đáng kể nguy cơ ô nhiễm”, Khatri nói thêm.

Sống gần các trục đường lớn làm tăng nguy cơ bệnh tật do ô nhiễm

Ngoài ra, việc sử dụng các thiết bị bảo hộ cá nhân như khẩu trang, cũng là một phương án tối ưu. Mặc dù có nhiều ý kiến trái chiều nhưng Khatri tin rằng “những chiếc khẩu trang được thiết kế để sử dụng trong công nghiệp là hiệu quả nhất”. Đây là loại khẩu trang dùng một lần, được gọi là N-95 hoặc P-100, thường được các bác sĩ và nhà nghiên cứu sử dụng để tránh ô nhiễm từ vi khuẩn truyền nhiễm.

Bên cạnh đó, Khatri cũng đưa ra lời khuyên người dân nên giữ gìn nhà cửa sạch sẽ, nghỉ ngơi trong 1 căn phòng với càng ít cửa sổ và cửa ra vào càng tốt để giảm thiểu sự tiếp xúc với khói bụi bên ngoài; nền nhà hay thảm trải nên sử dụng máy hút bụi có một bộ lọc HEPA hoặc lau bằng khăn ẩm thay vì quét.

Ngoài giữ sạch nhà cửa, việc “làm sạch mình” cũng quan trọng không kém. Từ ngoài đường trở về, việc cần làm trước tiên là vào nhà tắm bởi tất cả các chất gây ô nhiễm sẽ bám và thẩm thấu qua da, xâm nhập vào cơ thể, gây ảnh hưởng sức khỏe về lâu dài. “Nghe thì có vẻ rất đúng nhưng thực tế không phải ai cũng thực hiện điều này”.

Rất nhiều biện pháp được đưa ra nhưng cuối cùng, cả Holloway và Khatri đều khẳng định đây chỉ là những phương án tạm thời trong khi chờ đợi thực thi chính sách lớn giúp giải quyết gốc rễ vấn đề. Theo 2 chuyên gia này, các quốc gia cần tuân thủ nghiêm ngặt nguyên tắc mà họ đã ký cũng như đẩy mạnh việc sử dụng xe điện hoặc xe hybrid, hạn chế và tiến tới loại bỏ những phương tiện dùng nhiên liệu diesel.

Nguồn 24h

Mặc dù chưa đến Tết Trung thu nhưng hiện nay tại các cửa hàng, đại lý bánh kẹo đã bày bán bánh nướng, bánh dẻo đủ các vị, cho mọi đối tượng từ người già đến trẻ nhỏ và cả người mắc bệnh mạn tính.

Mặc dù chưa đến Tết Trung thu nhưng hiện nay tại các cửa hàng, đại lý bánh kẹo đã bày bán bánh nướng, bánh dẻo đủ các vị, cho mọi đối tượng từ người già đến trẻ nhỏ và cả người mắc bệnh mạn tính. Tuy nhiên, mua hay sử dụng bánh Trung thu đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm và tốt cho sức khỏe thì không phải ai cũng biết tường tận.

Thành phần dinh dưỡng của bánh Trung thu

Một chiếc bánh dẻo nhân thập cẩm khoảng 170g, cung cấp 566Kcal, 16,3g đạm, 6,6g lipid, 110,2g glucid; 1 bánh dẻo 1 trứng đậu xanh khoảng 176g cung cấp 648Kcal (năng lượng gấp 2 – 2,5 lần bát phở bò). Còn trong 1 cái bánh nướng 176g thập cẩm cung cấp 706Kcal, 18g đạm, 31,5g lipid và 87,5g glucid; 1 chiếc bánh nướng đậu xanh 1 trứng 176g cung cấp 648Kcal, 19,5g protid, 27,5g lipid, 80,6g glucid. Lượng bột đường có trong 1 chiếc bánh dẻo/1 bánh nướng bằng 2 – 3 bát cơm (1 bát cơm 258g), đường lại chủ yếu ở dạng đường hấp thu nhanh gây tăng đường huyết nhanh.

Cần kiểm soát tốt việc ăn bánh Trung thu để phòng tránh thừa cân béo phì cho trẻ.

Nguy cơ khi sử dụng bánh Trung thu

Với trẻ thừa cân, béo phì: Nếu ăn quá nhiều, trẻ thừa cân/béo phì hoặc trẻ rối loạn dung nạp glucose có thể gây ra đái tháo đường.

Với trẻ biếng ăn: Khi ăn 1 miếng bánh vào lúc đói, đường huyết tăng sẽ làm trẻ mất cảm giác thèm ăn trong bữa chính và càng làm trẻ chán ăn, gây nên suy dinh dưỡng.

Ngộ độc: Phần lớn chất béo trong bánh từ thịt mỡ là loại chất béo no gây nhiều tác hại; chất béo lấy từ hạt dưa, hạt điều, vừng là có chút acid béo không no có lợi. Lượng chất béo trong 1 chiếc bánh Trung thu bằng 1 – 2 lần lượng chất béo trong 1 bát phở bò/phở gà. Chất đạm trong bánh nướng khá cao, thường là đạm động vật, nếu bảo quản không tốt chúng dễ bị ôi, mốc gây ra ngộ độc. Các vitamin trong bánh không nhiều, đồng thời khi chế biến và bảo quản cũng đã hao hụt đáng kể.

Mức độ an toàn thực phẩm không đảm bảo: Bánh Trung thu là một sản phẩm có đa dạng các loại thực phẩm, gia vị, phụ gia thực phẩm (chất tạo màu, chất bảo quản, chất chống mốc)… Từng loại nguyên liệu đều có nguy cơ mất an toàn thực phẩm như thực phẩm bị ôi thiu, thực phẩm nhiễm các loại nấm mốc, vi khuẩn gây bệnh (nấm mốc, tụ cầu, tả, lỵ,…), nhiễm hóa chất độc hại (chất tăng trọng, kháng sinh, chất bảo quản, hóa chất bảo vệ thực vật, chất tạo màu cấm sử dụng,…). Việc không kiểm soát được nguyên liệu, khi chế biến không đảm bảo quy trình về vệ sinh làm cho sản phẩm dễ bị ô nhiễm có nguy cơ gây ngộ độc thực phẩm cấp tính, mạn tính, bệnh truyền qua thực phẩm và làm ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng người tiêu dùng.

Sử dụng bánh Trung thu đúng cách thế nào?

Đối với trẻ em: Bánh Trung thu thường khó tiêu do có nhiều chất béo, chất đạm động vật, chỉ cho trẻ ăn một miếng (1/8 chiếc bánh) sau bữa ăn là đủ. Bánh dẻo dễ dính vào răng gây sâu răng, khi trẻ ăn xong cần súc miệng ngay. Với trẻ béo phì, nên giới hạn lượng bánh được ăn trong ngày, khẩu phần ăn trong ngày sẽ trừ bớt phần do bánh cung cấp. Nếu ăn 1/2 bánh dẻo/bánh nướng thì trong ngày phải bớt đi khoảng 1 bát cơm và lượng thức ăn tương ứng, đồng thời tăng lượng rau xanh để tống chất béo ra ngoài và ngăn ngừa đường huyết tăng nhanh. Nếu không giảm ăn thì cần đi bộ thêm 30 phút để tiêu hao bớt năng lượng dư thừa.

Với người mắc bệnh mạn tính liên quan đến dinh dưỡng: Nên lựa chọn các sản phẩm dùng cho người ăn kiêng ít đường và ít chất béo, mặc dù vậy vẫn phải ăn rất hạn chế để kiểm soát bệnh. 

Cách lựa chọn bánh Trung thu

Ðể đảm bảo an toàn thực phẩm, người tiêu dùng cần chú ý các tiêu chí sau:

Về nhãn mác: Sản phẩm phải có nguồn gốc rõ ràng, có tên của cơ sở sản xuất, địa chỉ nơi sản xuất, có hướng dẫn sử dụng và bảo quản,…Ðặc biệt, sản phẩm có ngày sản xuất, có thời hạn sử dụng, tốt nhất là sử dụng sản phẩm mới xuất xưởng.

Về chất lượng: Người tiêu dùng lựa chọn sản phẩm không bị giập nát, biến dạng, bao bì không rách nát, không có màu sắc khác thường, không có mùi khác lạ. Không lựa chọn, mua sản phẩm trôi nổi, không rõ nguồn gốc.

Nguyễn Văn Tiến (Viện Dinh dưỡng Quốc gia)

Nguồn: Sức khỏe đời sống

Nhiều người mua thuốc mà không kiểm tra nhãn và đối chiếu với toa bác sĩ cho, kết hợp thuốc với thực phẩm hoặc đồ uống sai cách như dùng với nước ép bưởi…

Theo Cơ quản Quản lý thuốc và thực phẩm Mỹ, sai lầm trong sử dụng và bảo quản thuốc khiến ít nhất một người chết mỗi ngày và làm tổn thương 1,3 triệu người mỗi năm. Dưới đây là những sai lầm phổ biến nên tránh khi dùng thuốc kê đơn, theo abcnews.

Coi trọng thuốc biệt dược hơn thuốc gốc

Thuốc biệt dược (brand name) có nghĩa là tên thương mại. Trong điều trị vai trò của biệt dược đầu tiên rất quan trọng vì tất cả các dữ liệu về hiệu quả và an toàn sử dụng trên người, nghiên cứu trên động vật,… đều từ biệt dược đầu tiên. Thuốc biệt dược đầu tiên này được gọi là thuốc biệt dược gốc, hay chỉ gọi tắt là biệt dược gốc. Thuốc gốc (generic drug) là thuốc tương đương sinh học với biệt dược gốc về các tính chất dược động học và dược lực học, được sản xuất khi quyền sở hữu công nghiệp của biệt dược đã hết hạn, nhờ đó thường được bán với giá rẻ.

Mặc dù rẻ hơn nhưng các thuốc gốc cũng hiệu quả như biệt dược. Sự khác biệt duy nhất là các thành phần bất hoạt như thuốc nhuộm hay chất bảo quản, không ảnh hưởng tới hoạt động của thuốc. Theo tiến sĩ Kim Russo, Giám đốc điều trị tại VUCA Health – một dịch vụ thư viện video y học lớn tại Mỹ, những sự khác biệt nhỏ trong thuốc gốc là được phép. Hầu như chúng ta đã không nhận ra điều đó về mặt y học. Nếu không dung nạp một trong các thành phần bất hoạt, bạn có thể cần biệt dược. Nếu không thì bạn hãy tiết kiệm tiền và dùng thuốc gốc.

Kết hợp thuốc với thực phẩm hoặc đồ uống sai cách

Hãy luôn kiểm tra các loại thực phẩm và đồ uống có thể tương tác với thuốc. Một loại thực phẩm cần đề phòng là bưởi và nước ép bưởi. Có khoảng 50 loại thuốc trên thị trường có thể bị ảnh hưởng bởi loại thực phẩm này. Tùy vào loại thuốc, nước ép bưởi có thể giảm hoặc tăng hấp thu (dễ gây quá liều). Có một số loại thuốc nhất định không nên được dùng chung với các thực phẩm giàu canxi vì chúng làm cản trở khả năng hấp thu thuốc của cơ thể. Ngoài ra, một số loại thuốc có thể khiến bạn bị mất hoặc giữ kali. Vì vậy, hãy trao đổi với bác sĩ xem bạn có thể bắt đầu hoặc cần ngừng ăn loại thực phẩm nào đó trong khi đang uống thuốc hay không. Bạn cũng nên cân nhắc việc uống rượu. Rượu có thể biến những tác dụng phụ nhẹ trở nên nguy hiểm.

Không kiểm tra nhãn thuốc

Để tránh mua sai thuốc, bạn cần chắc chắn mua đúng thuốc theo đơn trước khi rời nhà thuốc. Màu sắc hoặc hình dạng khác biệt chỉ có thể có nghĩa là thuốc đến từ nhà sản xuất thuốc gốc mới nhưng không đồng nghĩa với an toàn.

Không nói với dược sĩ

Phần lớn các dược sĩ sẽ trả lời nếu bạn có câu hỏi về thuốc. Bạn không nên vội vã lựa chọn một loại thuốc mới. Đây là lúc tìm hiểu loại thuốc này để làm gì cũng như lợi ích và các tác dụng phụ hoặc tương tác thuốc tiềm ẩn. Nếu đã dùng thuốc một thời gian và gần đây có những thay đổi không giải thích được như phát ban hoặc đau đầu kéo dài, thì bạn cũng nên hỏi dược sĩ.

Bảo quản thuốc sai cách

Không nên bảo quản thuốc ở những nơi có độ ẩm cao như phòng tắm vì hơi ẩm có thể làm hỏng thuốc. Các thuốc cũng cần được bảo quản tránh ánh sáng. Đó cũng là lý do các lọ đựng thuốc có màu hổ phách để ngăn tia cực tím.

Bạn nên giữ thuốc ở nơi tối, đặc biệt nếu bạn có tủ đựng thuốc sáng và ánh sáng có thể xuyên qua. Một số loại thuốc không nên bỏ ra ngoài lọ. Một số thuốc như insulin, có thể cần phải được bảo quản lạnh nhưng có thể đưa ra làm ấm lên trước khi tiêm và sau đó bảo quản ở nhiệt độ phòng trong một số ngày theo quy định. Bạn cần nhớ là một số loại thuốc cần được bảo quản trong tủ lạnh và chúng có thể mất hiệu lực nếu để ở nhiệt độ phòng thậm chí chỉ vài giờ.

Không bỏ thuốc cũ

Phần lớn các thuốc vẫn có hiệu lực tới 2 năm sau khi hết hạn. Đó là lúc phải loại bỏ chúng, tuy nhiên không được cho vào toilet. Xả một số loại thuốc tim, thuốc tai biến hoặc thuốc hormon có thể rất có hại cho môi trường. Chỉ một số loại thuốc bao gồm thuốc giảm đau là có thể tiêu hủy bằng cách xả nước. Những thuốc còn lại bạn nên cho vào một túi nhựa rồi bỏ vào thùng rác.

Nguồn: Dinh dưỡng